เทศกาลช้อปปิ้ง 11.11 นอกจากจะเป็นการแข่งขันในแพลตฟอร์ม e-commerce แล้ว ยังเป็นการแข่งขันในธุรกิจโลจิสติกส์อีกด้วย เนื่องจากในช่วงเทศกาลช้อปปิ้งจะมีการสั่งซื้อสินค้าและปริมาณพัสดุมากกว่าช่วงปกติถึง 2 เท่า จึงถือเป็นความท้าทายในด้านการบริหารจัดการโลจิสติกส์ของจีน
และถึงแม้ปริมาณพัสดุจะมีจำนวนมาก แต่บริษัทโลจิสติกส์ของจีนยังคงมีการเตรียมความพร้อมรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพและถือว่ามีการพัฒนาด้านการจัดการโลจิสติกส์อย่างต่อเนื่องทุกปี โดยลูกค้าส่วนมากได้รับสินค้าที่สั่งซื้อในช่วงเทศกาล 11.11 ภายในเวลาไม่กี่วัน อย่างช้าภายในสัปดาห์ หรืออย่างเร็วภายใน 25 นาทีหลังยืนยันการสั่งซื้อ บางรายสั่งซื้อก่อนเข้านอน และในเช้าวันรุ่งขึ้นก็มีคนมาเคาะประตูพร้อมยื่นพัสดุถึงหน้าบ้านแล้ว
ธุรกิจจัดส่งพัสดุของจีนมีเคล็ดลับอย่างไรให้จัดส่งได้รวดเร็วเพียง 25 นาที ?
1) กลยุทธ์การจัดส่งแบบ “ชำระเงินปุ๊บ ส่งของปั๊บ”
ต้องแนะนำก่อนว่า เทศกาลช้อปปิ้ง 11.11 ปีนี้ แพลตฟอร์มออนไลน์ของจีนมีรูปแบบ “การสั่งซื้อสินค้าล่วงหน้า” (หรือการจองสินค้าล่วงหน้าโดยชำระเงินมัดจำไว้ก่อนและสามารถชำระเงินที่เหลือภายในระยะเวลาที่ร้านกำหนด) ซึ่งระหว่างที่ร้านได้รับออเดอร์หรือรับเงินมัดจำจากลูกค้า ร้านจะจัดเตรียมสินค้าจากคลังและจัดส่งสินค้าไปยังจุดพักพัสดุใกล้บ้านของลูกค้าทันที ซึ่งเจ้าหน้าที่ส่งพัสดุสามารถเตรียมการจัดส่งสินค้าในไม่กี่ “กิโลเมตรสุดท้าย” ได้ทันทีหลังจากที่ลูกค้าได้ชำระค่าสินค้าครบจำนวน จึงเป็นที่มาของการได้รับสินค้าภายใน 25 นาทีทันทีหลังจากชำระเงิน ซึ่งเวลาการขนส่งจะขึ้นอยู่กับระยะทางจากจุดพักสินค้าและบ้านของลูกค้า ทั้งนี้ มีกรณีของลูกค้าที่ได้รับพัสดุภายใน 6 นาที ที่จัดส่งโดย JD.com หรือจิงตง
นอกจากนี้ยังมี “การจัดส่งรวดเร็วแบบนับนาที (分钟达)” โดยเป็นการจัดส่งในลักษณะเดียวกัน แตกต่างกันตรงที่ทางบริษัทจะจัดส่งพัสดุมาใส่ตู้รับส่งพัสดุอัจฉริยะใกล้บ้านลูกค้า (จากเดิมจะจัดส่งสินค้ามาที่ที่พักพัสดุใกล้บ้านลูกค้า) และเมื่อลูกค้าได้ชำระเงินงวดสุดท้ายระบบจะจัดส่งรหัสปลดล็อกตู้เพื่อให้ลูกค้าได้รับสินค้าซึ่งใช้เวลาเพียงแค่ไม่กี่นาที
2) การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการจัดการ
การใช้ระบบดิจิทัลเข้ามาจัดการการจัดส่งพัสดุก็เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาธุรกิจจัดส่งอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เช่น การเปลี่ยนการกรอกที่อยู่บนกระดาษมากรอกแบบฟอร์มออนไลน์ ซึ่งสามารถเพิ่มประสิทธิภาพและลดเวลาการจัดการพัสดุ รวมถึงลดปัญหาขยะไปได้ นอกจากนี้ ยังมีการรับมือการบริหารจัดการข้อมูลการจัดส่งปริมาณพัสดุจำนวนมากโดยการประยุกต์ใช้ Big data และ AI รวมถึงรถจัดส่งไร้คนขับ เป็นต้น
3) ความร่วมมือกับการรถไฟ
บริษัทจัดส่งพัสดุยังมีการร่วมมือกับการรถไฟจีนและแฟลตฟอร์ม e-commerce เปิดตัวการบริการแบบ “High Speed Rail Express (高铁极速达)” ปรับเปลี่ยนรถไฟโดยสารมาขนส่งสินค้าในช่วงเทศกาลช้อปปิ้ง 11.11 โดยเฉพาะ ซึ่งเน้นการบริการห่วงโซ่ความเย็น (Cold Chain) สำหรับอาหาร ยาและเวชภัณฑ์ที่ต้องควบคุมอุณภูมิความเย็นให้คงที่ ซึ่งการขนส่งด้วยรถไฟนี้จะจัดส่งได้เร็วกว่าทางบกอย่างน้อยครึ่งวัน
ภาพจาก: www.sf-express.com
ทางด้านนักวิเคราะห์ของจีนบางส่วนมองว่า เทศกาลช้อปปิ้ง 11.11 ในปีนี้ ธุรกิจโลจิสติกส์มีการเตรียมพร้อมอย่างรอบด้าน ทั้งด้านการวิเคราะห์และใช้ประโยชน์จากกิจกรรม “การซื้อล่วงหน้า” เพื่อเตรียมการจัดส่งล่วงหน้าตามรายการการซื้อขาย พร้อมทั้งการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีหรือ Big Data มาช่วยกระจายสินค้า การเตรียมความพร้อมด้านจำนวนเจ้าหน้าที่และยานพาหนะ รวมถึงการร่วมมือกับหลาย ๆ ฝ่าย เป็นต้น
“การพัฒนาอุตสาหกรรมการจัดส่งสินค้าในอนาคตจะพัฒนาการส่งให้ถึงปลายทางอย่างรวดเร็วคงไม่เพียงพอ แต่จะต้องเน้นการบริการที่มีคุณภาพและพนักงานมืออาชีพเท่านั้น ซึ่งต้องแข่งขันกันในด้านการพัฒนาและประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในการจัดส่งสินค้า รวมถึงพัฒนาขั้นตอนการขนส่งและบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” – นายพาน เหอหลิน (Pan Helin) คณบดีบริหารสถาบันเศรษฐกิจดิจิทัล มหาวิทยาลัยเศรษฐศาสตร์และกฏหมายจงหนานกล่าว
การขนส่งและการกระจายสินค้านับว่าเป็นปัจจัยสำคัญในธุรกิจ e-commerce จากการขยายตัวในธุรกิจ e-commerce ในปัจจุบันผลักดันให้ธุรกิจการขนส่งและระบบโลจิสติกส์เติบโตตามไปด้วย จากกลยุทธ์การจัดส่งพัสดุด้วยความเร็วสูงแบบนับนาทีได้และการพัฒนาเทคโนโลยีโลจิสติกส์ห่วงโซ่ความเย็นของจีนถือเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ ทางทีมงานศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีนมองว่าสามารถนำโมเดลการบริหารจัดการด้านโลจิสติกส์และการกระจายสินค้าดังกล่าวไปปรับใช้กับระบบการจัดส่งสินค้าของไทยต่อไปได้
จัดทำโดย: นางสาวอังศุมา รัตนโกสินทร์ ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทยในจีน ณ กรุงปักกิ่ง
แหล่งที่มา: http://finance.people.com.cn/n1/2020/1111/c1004-31926165.html
http://www.hlj.xinhuanet.com/klj/2020-11/07/c_139498586.htm
http://www.xinhuanet.com/fortune/2020-11/01/c_1126684031.htm
https://www.sf-express.com/cn/sc/news/detail/-01571/
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
